Στρατηγικές που θα βοηθήσουν το μωρό μας και το νήπιο μας να μιλήσει

 Όλοι θέλουμε να βοηθήσουμε τα μικρά μας να επικοινωνήσουν μαζί μας και να εκφραστούν! Για το συγκεκριμένο θέμα, σκέφτηκα  αν θα έπρεπε να φτιάξουμε δύο ξεχωριστές λίστες , μία για τις ηλικίες μέχρι 12 μηνών και μια άλλη για τα νήπια, όμως στην πραγματικότητα είναι μεγάλο το εύρος δυνατοτήτων σε αυτές τις ηλικίες, επομένως δεν υπάρχει κανόνας! Στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον πλούσιο σε γλωσσικά ερεθίσματα, ώστε να ενισχύσουμε το εκφραστικό και αντιληπτικό λεξιλόγιο των παιδιών. Υπάρχουν αρκετές, απλές και πρακτικές στρατηγικές για να βοηθήσουμε τα παιδιά να αρχίσουν την ομιλία τους αλλά και να εμπλουτίσουμε το λεξιλόγιό τους και θα τις δούμε στη συνέχεια.  Εμείς δίνουμε τα κατάλληλα εφόδια στα παιδιά κι εκείνα τα χρησιμοποιούν με τον δικό τους ρυθμό.  

Πάμε λοιπόν να δούμε μερικές στρατηγικές ενίσχυσης των γλωσσικών ικανοτήτων των μωρών και των νηπίων μας:

1. Τραγούδι! Ξεκινάμε αρκετά αυθόρμητα να λέμε τραγουδάκια στο νεογέννητο μας έχοντας βλεμματική επαφή και όσο πιο κοντά στο προσωπάκι του μπορούμε, και ναι αυτός είναι από τους  πρώτους τρόπους για να έρθει σε επαφή με τη γλώσσα μας (βέβαια αυτή η πρώτη επαφή έχει ήδη πραγματοποιηθεί κατά τη διάρκεια της ενδομήτριας ζωής του).
2. Διήγηση! Περιγράφουμε την ρουτίνα, λέμε στο μωρό τι κάνουμε π.χ. Τώρα σκουπίζουμε τα χέρια. Επίσης, περιγράφουμε τι κάνει το παιδί κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού αλλά και των καθημερινών συνηθειών.
3. Ξεκινάμε από τους πρώτους μήνες να επαναλαμβάνουμε συλλαβές τις οποίες μιμείται το μωρό, μετά τον χρόνο εμπλουτίζουμε με λέξεις και χτίζουμε σταδιακά τις προτάσεις.
4. Χρησιμοποιούμε κινήσεις που περιγράφουν τη λέξη.
5. Χρησιμοποιούμε κάρτες με εικόνες, μέχρι 5 για αρχή, κυρίως αντικείμενα που υπάρχουν στο σπίτι και βλέπει συχνά το παιδί. Τις ονομάζουμε και ζητάμε απ' το παιδί να βρει ένα αντικείμενο ανάμεσα σε δύο κάρτες.
6. Κάρτες ομιλίας! Κρατάμε την κάρτα με την εικόνα κοντά στο στόμα μας και κάνουμε τον ήχο. Περιμένουμε να μιμηθεί, δίνουμε χρόνο.
7. Δείχνουμε μάτια, μύτη, στόμα. Επαναλαμβάνουμε σε εμάς, στο παιδί, στα αδέρφια του, στα λούτρινα..Μετά από αρκετές επαναλήψεις ρωτάμε π.χ. Πού είναι τα μάτια της μαμάς; Αφού κατακτήσουμε τους πρώτους στόχους, συνεχίζουμε, με το υπόλοιπο σώμα και με τα ρούχα. Ένα βήμα κάθε φορά!
8. Παύση! Κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού, του τραγουδιού και του διαβάσματος, σε γνώριμες προτάσεις, σταματάμε και αφήνουμε το παιδί να συμπληρώσει τη λέξη που ακολουθεί.
9. Διάβασμα βιβλίων! Το διάβασμα προσφέρει πολλά οφέλη, όπως είναι η γνώση, η ανάπτυξη του λεξιλογίου, βελτίωση της μνήμης και της συγκέντρωσης, ηρεμία και μείωση άγχους, ψυχαγωγία κ.λ.π.
10. Ακούω! Ακούμε το παιδί και στη συνέχεια επαναλαμβάνουμε ότι είπε. Του ενισχύουμε την αυτοπεποίθηση και του μαθαίνουμε τον διάλογο. 
11. Απαγορεύεται η διόρθωση! Επαναλαμβάνουμε αυτό που είπε με σωστό τρόπο.
12. Προσθέτουμε κάθε φορά μια νέα περιγραφή π.χ. λέει το παιδί ''κόκκινο αυτοκίνητο'' και συμπληρώνουμε ''κόκκινο αυτοκίνητο με μπλε ρόδες''. Επίσης, συμπληρώνουμε το αντικείμενο π.χ. αν δείξει και πει αυτό, εμείς λέμε αυτό το τραπέζι.
13. Ποιοτικός χρόνος! Είναι πολύ σημαντικός ο χρόνος που περνάμε με το παιδί για την ανάπτυξη των δεξιοτήτων τους.
14. Προσδοκία! Περιμένουμε να μιλήσει, περιμένουμε να απαντήσει. Πιστεύουμε στην επικοινωνία

Πρέπει να επισημανθεί, πως αν υπάρχει κάτι που μας προβληματίζει  σχετικά με την ανάπτυξη του παιδιού μας, το συζητάμε αμέσως με τον παιδίατρο και ζητάμε τη βοήθεια ειδικού, ώστε να μας δοθεί εξατομικευμένη αξιολόγηση και βοήθεια! Επιπλέον, ζητάμε τη γνώμη του παιδιάτρου για δεξιότητες που είχε κατακτήσει το παιδί αλλά φαίνεται να υπάρχει παλινδρόμηση!

Ζωή Δαμοπούλου

Ειδική Παιδαγωγός (ΜΑ)